 |
| Popiersie Ptolemeusza Sotera, Luwr |
Muzeum
W Aleksandrii w III w. p.n.e. Ptolemeusz I Soter założył tzw. Musejon. Był to rodzaj instytutu naukowo-badawczego, w którym uczeni mogli oddawać się studiom, a dla przeprowadzania swych badań mieli otrzymać zaplanowany na 200 tysięcy ksiąg bogaty księgozbiór. Myśl tę urzeczywistnił dopiero Ptolemeusz II Filadelfos. Postanowił zgromadzić całe piśmiennictwo greckie dostępne za jego czasów i w tym celu wysłał swoich agentów w najodleglejsze zakątki rejonu Morza Śródziemnego w poszukiwaniu cennych rękopisów. Dla zdobycia ważnych dzieł stosowano także inną metodę: podróżni z przypływających do Grecji okrętów zobowiązywani byli do zdeponowania na pewien czas swoich ksiąg i wtedy kopiści przepisywali je. Dzięki wysiłkom wielu ludzi w obrębie pałacu królewskiego zgromadzono duże ilości książek w bibliotece zwanej Bruchejon. Przy świątyni Serapisa założono mniejszą - Serapejon. W bibliotece przy Muzeum znalazła się literatura grecka, piękna i naukowa oraz literatura ludów wschodnich w przekładach greckich, w łącznej ilości 490 tysięcy zwojów. W Serapejonie złożono 42 800 zwojów. Z czasem zbiory te powiększano. Bruchejon stanowił klasyczny warsztat naukowy dla uczonych. Gromadzone rękopisy układano najczęściej według pochodzenia, potem według grup rzeczowych. Rękopisy inwentaryzowano i próbowano odrzucić pisma fałszywe, a autentyczne opisać dokładnie. Zenodot z Efezu, dyrektor biblioteki, jako pierwszy podjął się krytycznego wydania dzieł ważniejszych autorów w celu ich rozpowszechniania. Z całej literatury zgromadzonej w Musejonie wydzielił teksty z zakresu epiki i liryki, a jego pomocnicy zajęli się opracowaniem tragedii i komedii.
Kallimach z Kyreny
W Aleksandrii w III w. p.n.e. Ptolemeusz I Soter założył tzw. Musejon. Był to rodzaj instytutu naukowo-badawczego, w którym uczeni mogli oddawać się studiom, a dla przeprowadzania swych badań mieli otrzymać zaplanowany na 200 tysięcy ksiąg bogaty księgozbiór. Myśl tę urzeczywistnił dopiero Ptolemeusz II Filadelfos. Postanowił zgromadzić całe piśmiennictwo greckie dostępne za jego czasów i w tym celu wysłał swoich agentów w najodleglejsze zakątki rejonu Morza Śródziemnego w poszukiwaniu cennych rękopisów. Dla zdobycia ważnych dzieł stosowano także inną metodę: podróżni z przypływających do Grecji okrętów zobowiązywani byli do zdeponowania na pewien czas swoich ksiąg i wtedy kopiści przepisywali je. Dzięki wysiłkom wielu ludzi w obrębie pałacu królewskiego zgromadzono duże ilości książek w bibliotece zwanej Bruchejon. Przy świątyni Serapisa założono mniejszą - Serapejon. W bibliotece przy Muzeum znalazła się literatura grecka, piękna i naukowa oraz literatura ludów wschodnich w przekładach greckich, w łącznej ilości 490 tysięcy zwojów. W Serapejonie złożono 42 800 zwojów. Z czasem zbiory te powiększano. Bruchejon stanowił klasyczny warsztat naukowy dla uczonych. Gromadzone rękopisy układano najczęściej według pochodzenia, potem według grup rzeczowych. Rękopisy inwentaryzowano i próbowano odrzucić pisma fałszywe, a autentyczne opisać dokładnie. Zenodot z Efezu, dyrektor biblioteki, jako pierwszy podjął się krytycznego wydania dzieł ważniejszych autorów w celu ich rozpowszechniania. Z całej literatury zgromadzonej w Musejonie wydzielił teksty z zakresu epiki i liryki, a jego pomocnicy zajęli się opracowaniem tragedii i komedii.
Kallimach z Kyreny
 |
| Wyobrażenie wnętrza starożytnej Biblioteki Aleksandryjskiej |
Główną część opracowania
zbiorów aleksandryjskich wykonał Kallimach z Kyreny
(ok. r. 310 - ok. 240). Uporządkował zwoje według działów głównych, prawdopodobnie
dziesięciu, m.in. epos, poezja, dramat, prawo, filozofia, historia, retoryka, medycyna,
nauki matematyczne. W obrębie działów układał zwoje według nazw autorów. W
przypadku, gdy autor pisał tragedie i poezje, porządkował je według gatunków, a
dalej już alfabetycznie. Podobny układ zastosował on w 120 księgach swojej bibliografii zwanej Pinakes, tzw. Tablice, w których usystematyzował całą twórczość od Homera po Arystotelesa. Jego bibliografia
podzieliła piśmiennictwo na poezję, która obejmowała rodzaje, a w ich obrębie gatunki
literackie: epos, elegię, jamb, melikę, tragedię i komedię oraz prozę, w skład której wchodziła: historia, wymowa, filozofia, medycyna i prawo.
Opis bibliograficzny dzieła
Opis bibliograficzny samego dzieła zawierał: tytuł przekazany w rękopisie lub utworzony przez bibliografa, pierwsze słowa tekstu (tzw. incipit), liczbę wierszy, liczbę zwojów, na których tekst był napisany oraz notatkę, że utwór był przypisywany różnym autorom albo, że dzieło występuje pod różnymi tytułami. Widać, że w czasie opracowania bibliograficznego rękopisu uczeni musieli rozwiązywać różne problemy: kto jest autorem, określić tytuł, objętość i autentyczność tekstu oraz czas jego powstania. Katalog ten nie pozostał bez wpływu na praktykę bibliotek greckich. Zachowane fragmenty tych katalogów świadczą, że Grecy stosowali przede wszystkim podział piśmiennictwa na dwie wielkie grupy rzeczowe i alfabetyczny układ autorów w obrębie tych grup. Niestety Pinakes zaginęły, a do czasów obecnych przetrwały jedynie ich opisy i cytaty. Dzieło Kallimacha z Kyreny było uzupełniane w pracach późniejszych uczonych aleksandryjskich. W dziejach kultury znaczenie Biblioteki Aleksandryjskiej było ogromne. Zgromadzenie w jej murach dużego księgozbioru umożliwiało uczonym prowadzenie szczegółowych badań w zakresie literatury greckiej.
Opis bibliograficzny dzieła
Opis bibliograficzny samego dzieła zawierał: tytuł przekazany w rękopisie lub utworzony przez bibliografa, pierwsze słowa tekstu (tzw. incipit), liczbę wierszy, liczbę zwojów, na których tekst był napisany oraz notatkę, że utwór był przypisywany różnym autorom albo, że dzieło występuje pod różnymi tytułami. Widać, że w czasie opracowania bibliograficznego rękopisu uczeni musieli rozwiązywać różne problemy: kto jest autorem, określić tytuł, objętość i autentyczność tekstu oraz czas jego powstania. Katalog ten nie pozostał bez wpływu na praktykę bibliotek greckich. Zachowane fragmenty tych katalogów świadczą, że Grecy stosowali przede wszystkim podział piśmiennictwa na dwie wielkie grupy rzeczowe i alfabetyczny układ autorów w obrębie tych grup. Niestety Pinakes zaginęły, a do czasów obecnych przetrwały jedynie ich opisy i cytaty. Dzieło Kallimacha z Kyreny było uzupełniane w pracach późniejszych uczonych aleksandryjskich. W dziejach kultury znaczenie Biblioteki Aleksandryjskiej było ogromne. Zgromadzenie w jej murach dużego księgozbioru umożliwiało uczonym prowadzenie szczegółowych badań w zakresie literatury greckiej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz