Arystoteles... losy jego biblioteki

W roku 335 p.n.e. Arystoteles ze Stagiry założył własną szkołę, zwaną Liceum. Położona była we wschodniej części Aten, w Gimnazjonie Lykeion przed bramą Diocharesa Jej uczniów nazywano perypatetykami (gr. peripatetikos = przechadzający się), gdyż nauka odbywała się w trakcie spacerów. W Liceum Arystoteles spędził ostatnie trzynaście lat swego życia w gronie uczniów i współpracowników. Obok naukowych wykładów rozwinął twórczość literacko-naukową, o czym świadczy duża ilość tytułów – 143 dzieła zawarte w 400 księgach, nie licząc listów i poezji. Istnienie takich zbiorów potwierdza przekazany przez Diogenesa Laertiosa testament Arystotelesa. Liceum było ośrodkiem naukowym, w którym działalność badawczą prowadzono w wyspecjalizowanych zespołach. Zakres dociekań naukowych obejmował historię społeczeństwa, literatury i sztuki, historię dawnych systemów politycznych oraz ich krytykę, ponadto wszystkie dziedziny nauk matematycznych oraz przyrodniczych. W Liceum znajdowały się sale wykładowe, pomoce naukowe oraz bogata biblioteka. 

                                                                                                                                                                                           

Arystoteles uczy młodego Aleksandra

Po nagłej śmierci Aleksandra Macedońskiego w 323 roku p.n.e. Arystoteles, jego były nauczyciel – wobec wzmagających się wrogich zachowań – opuścił Ateny i przeniósł się do Chalkis na Eubeę, gdzie kilka miesięcy później zmarł. Przed śmiercią w roku 322 p.n.e. przekazał swemu następcy Teofrastowi z Eresos bibliotekę, która obejmowała również jego spuściznę rękopiśmienną. W Liceum aż do śmierci Teofrasta w roku 287 p.n.e. podstawą nauczania były wykłady Arystotelesa. Później biblioteka Stagiryty dostała się w ręce Neleusa ze Skepsis w Troadzie. Jego potomkowie przechowywali księgi w bardzo złych warunkach. Jedna z wersji głosiła, że ukrywając księgozbiór w piwnicy, chcieli w ten sposób ocalić rękopiśmienną spuściznę Arystotelesa przed chciwością Attalidów, którzy zakładali wówczas Bibliotekę Pergameńską. Około roku 100 p.n.e. księgozbiór Arystotelesa odkrył i zakupił Apellikon z Teos, bogaty kupiec kolekcjonujący starożytne księgi. Przewiózł go do Aten i rozpowszechniał w odpisach. Niezbyt długo jednak ów księgozbiór pozostał w Atenach, gdyż około 86 roku p.n.e. stał się częścią łupu wojennego Sulli, który wywiózł go do Rzymu.