 |
| Znak wodny, Kraków 1650, Drukarnia Łukasza Kupisza |
Młyny papiernicze
Wynalazek papieru dotarł do Europy w wieku XII, kiedy w hiszpańskim miasteczku Xativa (Jativa) zaczęto go produkować. W krajach Europy przemysł papierniczy rozwijał się od XIII wieku. We Włoszech stałą fabrykę papieru uruchomiono w roku 1276 w miejscowości Fabriano koło Ankony. We Francji młyn papierniczy ruszył w 1338 roku w Troyes, a już w XV stuleciu było w tym kraju 20 papierni. W Niemczech pierwszą papiernię założył pod Norymbergą Ulman Stromer w 1390 roku. Na tereny Polski sztuka wytwarzania papieru dotarła w XV wieku na Śląsk, gdzie powstała pierwsza stała papiernia we Wrocławiu – w 1490 roku, a kilka lat później – w roku 1493 – na Prądniku Czerwonym pod Krakowem. W wieku XVI w Polsce funkcjonowało już 35 papierni. Do Rosji znajomość wytwarzania papieru dotarła około 1576, a do Holandii i Danii w roku 1590. W całej Europie liczba młynów papierniczych, zakładanych nad brzegami rzek, gwałtownie wzrastała.
Filigran
W wieku XIII nowością było wprowadzenie filigranu, czyli znaku własnościowego danej papierni.
Był to wykonany z cienkiego druciku kontur jakiegoś herbu: zwierzęcia, ryby, ptaka, rośliny, kwiatu, przedmiotu itp. przyjętego za godło i znak papierni. Przytwierdzało
się go do sita papierniczego, mającego zazwyczaj kształt
prostokątnej ramki z naciągniętą siatką, którą tworzyły druciki grubsze ułożone
poprzecznie i cienkie naciągnięte wzdłuż ramki. Odbicie tej siatki na papierze
dawało obraz szerszych kres i cienkich gęstych prążków oraz rysunek filigranu.
Pierwsze znaki wodne dla oznaczenia swego produktu zastosowała w XIII wieku włoska papiernia w Fabriano. Każda papiernia używała zwykle jednego znaku przez cały lub dłuższy okres produkcji, jednakże ten sam filigran występował często w odmiennych wariantach, gdyż jedno sito służyło przeciętnie dwa lata. Znak wodny często zawierał również inicjały lub nazwisko wytwórcy papieru.
Najstarszy znany nam filigran pochodzi z roku 1282. Często stosowanym znakiem cechowym wytwórców papieru był łeb wołu, a na przykład w Holandii używano m.in. rysunku ula, natomiast w Anglii kołpaka błazeńskiego (foolscap). Wiele tych znaków przetrwało do dzisiaj.
Wynalazek papieru dotarł do Europy w wieku XII, kiedy w hiszpańskim miasteczku Xativa (Jativa) zaczęto go produkować. W krajach Europy przemysł papierniczy rozwijał się od XIII wieku. We Włoszech stałą fabrykę papieru uruchomiono w roku 1276 w miejscowości Fabriano koło Ankony. We Francji młyn papierniczy ruszył w 1338 roku w Troyes, a już w XV stuleciu było w tym kraju 20 papierni. W Niemczech pierwszą papiernię założył pod Norymbergą Ulman Stromer w 1390 roku. Na tereny Polski sztuka wytwarzania papieru dotarła w XV wieku na Śląsk, gdzie powstała pierwsza stała papiernia we Wrocławiu – w 1490 roku, a kilka lat później – w roku 1493 – na Prądniku Czerwonym pod Krakowem. W wieku XVI w Polsce funkcjonowało już 35 papierni. Do Rosji znajomość wytwarzania papieru dotarła około 1576, a do Holandii i Danii w roku 1590. W całej Europie liczba młynów papierniczych, zakładanych nad brzegami rzek, gwałtownie wzrastała.
Filigran
W wieku XIII nowością było wprowadzenie filigranu, czyli znaku własnościowego danej papierni.
Pierwsze znaki wodne dla oznaczenia swego produktu zastosowała w XIII wieku włoska papiernia w Fabriano. Każda papiernia używała zwykle jednego znaku przez cały lub dłuższy okres produkcji, jednakże ten sam filigran występował często w odmiennych wariantach, gdyż jedno sito służyło przeciętnie dwa lata. Znak wodny często zawierał również inicjały lub nazwisko wytwórcy papieru.
Najstarszy znany nam filigran pochodzi z roku 1282. Często stosowanym znakiem cechowym wytwórców papieru był łeb wołu, a na przykład w Holandii używano m.in. rysunku ula, natomiast w Anglii kołpaka błazeńskiego (foolscap). Wiele tych znaków przetrwało do dzisiaj.
Hm, ciekawy wpis :) Dość interesujące :) Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuńI dalej znaki wodne się stosuje... Pozdrawiam
OdpowiedzUsuń